Những điểm khác biệt chính giữa ICO và IPO mà nhà đầu tư cần biết

ICO (Initial Coin Offering) và IPO (Initial Public Offering) là hai khái niệm thường gây nhầm lẫn cho nhiều người, đặc biệt là những người mới bước chân vào thị trường tài chính. Hiểu một cách đơn giản, IPO là đợt chào bán công khai ban đầu, thường áp dụng cho các công ty đã được thành lập và bán đi một phần cổ phần sở hữu của công ty như là cách để gọi vốn. Ngược lại, ICO là đợt phát hành coin đầu tiên, chủ yếu được sử dụng như là cách gọi vốn cho dự án của công ty trong các giai đoạn đầu, nhưng các nhà đầu tư mua token trong đợt ICO sẽ không có bất kỳ quyền sở hữu nào của công ty. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những điểm khác biệt cơ bản giữa ICO và IPO, từ đó, nhà đầu tư có thể đưa ra những quyết định đầu tư phù hợp với mục tiêu cá nhân.

ICO là gì?

ICO (Initial Coin Offering) có nghĩa là đợt phát hành coin đầu tiên. Đây là một cách thức huy động vốn thông qua việc sử dụng các đồng tiền kỹ thuật số.   Trong giai đoạn ICO, một số lượng nhất định tiền điện tử sẽ được chào bán cho nhà đầu tư (thường là dưới dạng token) để đánh giá giá trị, tạo tiền đề phát triển cho công ty, dự án cũng như loại tiền điện tử đó. Các nhà đầu tư vào giai đoạn ICO thường có hi vọng sẽ nhận được lợi tức đầu tư và tin tưởng vào tiềm năng phát triển dài hạn của dự án. Thanh toán thường được thực hiện bằng Bitcoin hoặc Ethereum, nhưng trong một số trường hợp, tiền fiat cũng được chấp nhận.

Đầu tư ICO được xem là đầu tư mạo hiểm bởi phương thức này phổ biến với các công ty start up, các dự án chưa phát triển đầy đủ, chưa có nền tảng blockchain hoặc đã có sản phẩm nhưng chưa được thử nghiệm trên thị trường. Một vấn đề khác nữa khiến các nhà đầu tư lo ngại khi đầu tư vào các công ty trong giai đoạn ICO đó là tiền điện tử chưa được công nhận về mặt pháp lý và không được quản lý, giám sát bởi bất kỳ tổ chức nào.

IPO là gì?

IPO (Initial Public Offering) có nghĩa là phát hành lần đầu ra công chúng. Các công ty cổ phần thực hiện IPO khi muốn tung cổ phiếu của công ty mình lên sàn lần đầu tiên. Hoạt động IPO phát hành cổ phiếu hay chào bán cổ phiếu ra thị trường mở giúp doanh nghiệp huy động thêm vốn để mở rộng phạm vi và phát triển các hoạt động kinh doanh.

Tại Việt Nam, để chào bán cổ phiếu ra công chúng, doanh nghiệp cần phải đạt được những điều kiện sau:

• Vốn điều lệ của công ty tối thiểu 10 tỷ VND tính theo giá hiện hành
• Hoạt động kinh doanh của công ty năm trước khi thực hiện IPO phải có lãi, không lỗ luỹ kế tính tại thời điểm đăng ký
• Đại hội đồng cổ đông phải thông qua phương thức IPO và phương án sử dụng vốn khi bắt đầu chào bán cổ phiếu.

Những điểm khác biệt giữa ICO và IPO

Điểm khác biệt chính

Điểm khác biệt đầu tiên và quan trọng nhất giữa IPO và ICO đó là: IPO thường dành cho các công ty đã được thành lập ít nhất 1 năm, hoạt động tương đối tốt và đã có lợi nhuận. Trong khi đó, ICO dành cho các công ty start up, các dự án chưa phát triển đầy đủ, chưa có nền tảng blockchain hoặc đã có sản phẩm nhưng chưa được thử nghiệm trên thị trường.

Sử dụng một phép ẩn dụ để minh họa, IPO là một ông chủ sở hữu công ty thiết bị làm vườn 40 tuổi và ICO là một người đam mê máy tính 18 tuổi lên ý tưởng xây dựng siêu máy tính của mình. Người đầu tiên có một doanh nghiệp được biết đến, có lợi nhuận, tài khoản ngân hàng vững chắc và hồ sơ kinh doanh tích cực. Người thứ hai không có gì ở trên – anh ta có thể là Steve Jobs tiếp theo hoặc ý tưởng sáng suốt của anh ta sẽ bị lãng quên trong một năm. Cho dù bạn chọn đầu tư vào một thiên tài máy tính trẻ và vô danh hay một doanh nhân trung niên đáng kính, mong muốn của bạn là như nhau. Bạn đều hy vọng rằng doanh nghiệp sẽ phát triển và lợi nhuận của bạn sẽ tăng theo.

Yêu cầu đối với công ty phát hành

IPO

Như đã nói ở trên, có một số yêu cầu mà một công ty phải thực hiện trước khi niêm yết cổ phiếu của mình thông qua IPO, trong đó bao gồm điều kiện về ngưỡng thu nhập tối thiểu và hồ sơ theo dõi tốt. Phát hành IPO truyền thống có thể là một quá trình dài bởi những yêu cầu pháp lý nghiêm ngặt. Các công ty muốn thực hiện IPO phải công bố một bản cáo bạch thể hiện tuyên bố pháp lý về ý định phát hành cổ phiếu ra công chúng cũng như thông tin chính về công ty và đợt IPO sắp tới để hỗ trợ các nhà đầu tư tiềm năng đưa ra quyết định sáng suốt.

ICO

Vì các ICO không yêu cầu tuân thủ bất kỳ khung pháp lý và giao thức pháp lý nào, phần lớn trong số họ không có hồ sơ theo dõi và chỉ có Sách trắng (Whitepaper) để sao lưu dự án của họ. Với Crypto, Whitepaper là một bản thảo mô tả chi tiết về dự án ICO mà một công ty hay một nhóm nhà phát triển sẽ thực hiện, giúp nhà đầu tư hiểu hơn và có một cái nhìn tổng quan về dự án, từ đó đưa ra quyết định có nên đầu tư vào dự án này hay không?

Yêu cầu đối với nhà đầu tư

IPO

Nếu bạn đầu tư vào một công ty trong nước, quy trình tương đối đơn giản . Tuy nhiên, thường có một thủ tục pháp lý bổ sung nếu bạn muốn đầu tư vào một công ty nước ngoài, vì vậy rất có thể bạn sẽ cần phải sử dụng các dịch vụ của một nhà môi giới.

ICO

Điều duy nhất bạn cần để bắt đầu đầu tư vào ICO là truy cập Internet. Bạn có thể mua bất kỳ mã thông báo nào của bất kỳ công ty nào từ bất kỳ quốc gia nào.

Lợi nhuận của nhà đầu tư

IPO

Các cổ phiếu có được thông qua IPO thể hiện cổ phần sở hữu đối với thu nhập trong tương lai của công ty. Các cổ đông nhận cổ tức hàng năm, tùy thuộc vào tiến độ của công ty trong năm. Một cách khác để kiếm tiền là đầu tư vào giai đoạn đầu và bán cổ phiếu khi giá trị của nó tăng lên.

ICO

Cung cấp cho nhà đầu tư số tiền ảo tương ứng với mức giá có thể tăng lên từng ngày nhờ sự tin tưởng vào dự án của công chúng. Có nhiều cơ hội song song với rủi ro mà các nhà đầu tư có thể gặt hái trong tương lai, điều này phụ thuộc hoàn toàn vào sự quản lý của đội ngũ phát triền ICO đó.

Một điều quan trọng cần lưu ý đó là các nhà đầu tư mua token trong đợt ICO sẽ không có bất kỳ quyền sở hữu nào của công ty. Có nhiều cách mà các nhà đầu tư ICO có thể gặt hái những lợi ích trong tương lai, tuỳ thuộc vào cách mà đồng coin được cấu tạo nên. Đó có thể là mức giá cố định để mua hoặc bán, có thể tăng hay giảm tùy thuộc vào dự án đó hoạt động như thế nào. Tất cả các hoạt động đều được viết vào Whitepaper  của dự án.

Ưu và nhược điểm của IPO và ICO

Trên đây là những điểm khác biệt cơ bản giữa ICO và IPO mà nhà đầu tư cần nắm được. Câu hỏi đặt ra là liệu IPO có phải là phương án đầu tư an toàn hơn ICO. Không có câu trả lời chính xác cho điều này. Bởi dù được kiểm tra nghiêm ngặt và tuân thủ đầy đủ các yêu cầu pháp lý, các công ty IPO vẫn có thể bị phá sản và khoản đầu tư sẽ biến mất. Mặc khác, nếu lựa chọn một dự án ICO đầy tiềm năng thì đây có thể là một quyết định đầu tư có lợi nhuận cao và ít rủi. Trong cả hai trường hợp, bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nên tìm hiểu kỹ tất cả những nguồn thông tin có sẵn để đảm bảo quyết định đầu tư của mình là an toàn và đúng đắn.

Chúc bạn thành công!

Investing.vn