Quỹ đầu tư ở Việt Nam hoạt động như thế nào?

Cùng với sự phát triển của thị trường tài chính thế giới, các hình thức quỹ đầu tư ở Việt Nam cũng ngày càng đa dạng hơn. Nhà đầu tư nhờ vậy mà có thêm nhiều lựa chọn cho kế hoạch giao dịch của mình, đặc biệt là những người mới tham gia thị trường đầu tư tài chính và không có nhiều kinh nghiệm, kiến thức. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn những thông tin cơ bản nhất liên quan đến quỹ đầu tư tài chính cũng như cách thức hoạt động của các quỹ đầu tư ở Việt Nam. Qua đó, bạn có thể lựa chọn cho mình quỹ đầu tư tốt nhất, phù hợp với mục tiêu và năng lực tài chính cá nhân.

Quỹ đầu tư tài chính là gì?

Quỹ đầu tư là một tổ chức đầu tư chuyên nghiệp, huy động vốn từ các trader để đầu tư vào các loại tài sản theo chiến lược mục tiêu xác định. Nói một cách khác, quỹ đầu tư là định chế tài chính trung gian phi ngân hàng thu hút tiền nhàn rỗi từ các nguồn khác nhau để đầu tư vào các cổ phiếu, trái phiếu, tiền tệ, hay các loại tài sản khác.

Quỹ đầu tư được ủy thác cho đội ngũ chuyên gia quản lý danh mục. Do đó, quỹ đầu tư được xem là phương thức đầu tư hiệu quả, có tính thanh khoản cao và ít rủi ro hơn việc tự giao dịch.

Phân loại các quỹ đầu tư ở Việt Nam

Quỹ đầu tư nói chung có 2 loại chính, bao gồm công ty đầu tư đã đăng ký (Registered investing company) và quỹ tư nhân (Private fund).

Công ty đầu tư đã đăng ký

Các công ty đầu tư đã được đăng ký theo Đạo luật năm 1940, do đó, các công ty này phải hoàn toàn minh bạch và tuân thủ chặt chẽ những nghĩa vụ mà Đạo luật đề ra. Thêm vào đó, chứng khoán của các công ty đầu tư đã đăng ký cũng được đăng ký theo Đạo luật năm 1933 nên chúng hoàn toàn có thể được cung cấp cho công chúng.

Các công ty đầu tư đã đăng ký có thể được chia thành ba loại: quỹ tương hỗ (Mutual funds), quỹ đóng (Closed-end funds) và ủy thác đầu tư đơn vị (Unit investment trusts).

Quỹ tương hỗ

Quỹ tương hỗ là một trong các quỹ đầu tư phổ biến tại Việt Nam. Nó hoạt động dưới hình thức đầu tư tập thể, được điều hành bởi một công ty đầu tư nhằm huy động vốn cổ đông và đầu tư vào các loại hình chứng khoán khác nhau như cổ phiếu, trái phiếu, tiền tệ hay hàng hóa…Bởi vậy, quỹ tương hỗ tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ hay những người mới bắt đầu có cơ hội tiếp cận với một danh mục đầu tư đa dạng, dưới sự quản lý chuyên môn chuyên nghiệp. Mỗi cổ đông đều được hưởng lãi từ hoạt động đầu tư của quỹ nhưng đồng thời cũng phải chịu rủi ro nếu đầu tư thua lỗ.

Cổ phiếu quỹ tương hỗ được mua trực tiếp từ quỹ hoặc từ một nhà môi giới cho quỹ. Giá mua bằng với giá trị tài sản ròng của quỹ trên mỗi cổ phiếu, cộng với mọi chi phí bán hàng hoặc các khoản phí trả trước khác.

Các nhà đầu tư thanh lý các khoản đầu tư của họ vào một quỹ tương hỗ bằng cách bán cổ phiếu của họ trở lại quỹ. Giá bán bằng với giá trị tài sản ròng của quỹ trên mỗi cổ phiếu, trừ đi mọi khoản chuộc lại hoặc các khoản phí khác.

Các quỹ tương hỗ theo đuổi một loạt các chiến lược đầu tư. Các quỹ chứng khoán, quỹ trái phiếu, quỹ chỉ số, quỹ thị trường tiền tệ và quỹ ETF đều có thể được tổ chức dưới dạng quỹ tương hỗ.

Quỹ đóng

Không giống như một quỹ tương hỗ (quỹ mở) và các quỹ đầu tư tại Việt Nam khác, quỹ đóng cung cấp cổ phiếu liên tục, một quỹ đóng bán một số lượng cổ phiếu cố định trong đợt chào bán công khai ban đầu. Các cổ phiếu sau đó giao dịch trên thị trường thứ cấp ở mức giá có thể lớn hơn hoặc thấp hơn giá trị tài sản ròng của quỹ. Vì cổ phiếu quỹ đóng thường không được mua lại, các nhà đầu tư muốn thoát khỏi khoản đầu tư của họ thường phải dựa vào thị trường thứ cấp để bán cổ phiếu của họ.

Quỹ định kỳ là một loại quỹ đóng được phép chào bán cổ phiếu liên tục với giá dựa trên giá trị tài sản ròng của quỹ và định kỳ mua lại cổ phần của mình từ các cổ đông. Đề nghị mua lại như vậy thường được thực hiện ba, sáu hoặc mười hai tháng. Giá mua dựa trên giá trị tài sản ròng của quỹ trên mỗi cổ phiếu kể từ ngày được chỉ định trong ưu đãi mua lại (nói chung, không quá 14 ngày sau ngày cổ đông phải gửi chấp nhận đề nghị mua lại). Vì cổ phiếu quỹ đóng thường không giao dịch trên thị trường thứ cấp, nhà đầu tư phải dựa vào các đề nghị mua lại để thanh khoản.

Các quỹ đóng có thể đầu tư vào một lượng chứng khoán thanh khoản lớn hơn so với các quỹ tương hỗ và do đó, là hình thức tổ chức ưa thích cho các quỹ tham gia vào các khoản đầu tư đó.

Quỹ đầu tư uỷ thác

Quỹ đầu tư uy thác phát hành một số lượng chứng khoán cố định (đơn vị) trong một đợt chào bán công khai. Nhà đầu tư có thể mua lại các đơn vị theo yêu cầu với giá gần bằng giá trị tài sản ròng.

Một UIT (Unit investment trusts) sẽ chấm dứt và giải thể vào một ngày cố định, ngày này được chỉ định khi UIT được tạo. Một UIT thường không tích cực giao dịch danh mục đầu tư của mình. Thay vào đó, nó sẽ giữ một danh mục đầu tư cố định ít nhiều cho đến ngày chấm dứt. Sau khi chấm dứt, danh mục đầu tư của UIT được thanh lý và tiền thu được sẽ được trả cho các nhà đầu tư.

Quỹ tư nhân

Các quỹ tư nhân khác với các công ty đầu tư đã đăng ký ở chỗ chúng chỉ được cung cấp cho một số lượng hạn chế các nhà đầu tư chuyên nghiệp về tài chính. Điều này cho phép các quỹ tư nhân tránh đăng ký làm công ty đầu tư theo Đạo luật 1940 hoặc đăng ký chứng khoán theo Đạo luật 1933. Do đó, các quỹ tư nhân tránh được nhiều nghĩa vụ phải tuân thủ và báo cáo liên tục được áp đặt cho các công ty đầu tư đã đăng ký. Các loại quỹ tư nhân phổ biến bao gồm các quỹ phòng hộ, quỹ đầu tư tư nhân và các quỹ tương lai được quản lý.

Trái ngược với các công ty đầu tư đã đăng ký, vốn luôn phải được tổ chức tại Hoa Kỳ, các quỹ tư nhân thường được tổ chức ở các khu vực pháp lý nước ngoài vì lý do thuế, quy định và tiếp thị.

Lợi ích khi tham gia vào các quỹ đầu tư ở Việt Nam

Thay vì tự mình tìm hiểu thị trường, phân bổ danh mục đầu tư và giao dịch trực tiếp trên sàn – điều này có thể gây khó khăn đối với những người mới ra nhập thị trường, số tiền đầu tư của bạn sẽ được quản lý chuyên nghiệp bởi một công ty quản lý quỹ.

Trong số các kênh đầu tư tài chính hiện nay, quỹ đầu tư được xem là sự lựa chọn tốt nhất dành cho những trader chưa có đủ kiến thức và kinh nghiệm, những người bận rộn không có thời gian theo dõi thị trường hàng ngày và cả những nhà giao dịch muốn đa dạng hoá trong đầu tư với một số vốn ít ỏi.

Tóm lại, những lợi ích khi đầu tư vào quỹ đầu tư tài chính đó là:

• Giảm thiểu rủi ro nhờ đa dạng hóa danh mục đầu tư (ngoại hối, trái phiếu, quỹ hoán đổi danh mục,…)
• Tiết kiệm chi phí nhưng vẫn đạt các yêu cầu về lợi nhuận
• Được quản lý chuyên nghiệp
• Giám sát chặt chẽ bởi các cơ quan thẩm quyền
• Tính linh động của quỹ đầu tư

Trên đây là những thông tin cơ bản về quỹ đầu tư cũng như các loại quỹ đầu tư tại Việt Nam. Những người mới tham gia vào thị trường tài chính chưa có nhiều kinh nghiệm cần tìm hiểu kỹ lưỡng về các loại quỹ đầu tư trên thị trường từ đó tìm cho mình một lựa chọn phù hợp.

Ngoài ra bạn cũng có thể tham khảo các quỹ đầu tư nước ngoài khác như quỹ đầu tư sao chép (Copy Funds), được quản lý bởi uỷ ban đầu tư eToro tại đây

Nếu bạn là một nhà đầu tư mới, hãy tham khảo khóa học đầu tư cơ bản từ A đến Z được tài trợ MIỄN PHÍ bởi nhà môi giới eToro TẠI ĐÂY. Khóa học Super Investor do Investing Việt Nam tổ chức lần thứ 10 sẽ mang đến cho bạn những kiến thức đầu tư cần thiết nhất để có thể kiếm lời bền vững từ thị trường. 

Investing.vn