Đầu tư trái phiếu như thế nào?
Trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế hoặc có các biến động lớn, đầu tư trái phiếu là một trong những hình thức đầu tư an toàn và hiệu quả nhất. Vậy đầu tư trái phiếu là như thế nào? Để trở thành một nhà đầu tư trái phiếu, bạn cần phải trang bị cho mình kiến thức gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu trong bài viết này.
Trái phiếu là gì?
Nếu cổ phiếu là một cổ phần của quyền sở hữu trong một công ty thì trái phiếu là một khoản nợ mà công ty hoặc tổ chức phải trả lãi cho nhà đầu tư đối với khoản nợ đó. Trái phiếu được tạo ra khi một công ty, chính phủ (trong trường hợp trái phiếu chính phủ ) hoặc tổ chức khác muốn huy động tiền để tài trợ cho một dự án, tăng trưởng hoặc phát triển và muốn sử dụng các nhà đầu tư thay vì ngân hàng để tạo ra các khoản vay. Trái phiếu là khoản đầu tư có thu nhập cố định, hoạt động với lãi suất cố định và thời gian cố định – trong đó công ty, chính phủ hoặc tổ chức sẽ trả lại tiền vay cộng với tiền lãi (trái tức) cho chủ nợ khi hết kì hạn. Vì lý do này, trái phiếu thường được gọi là “chứng khoán thu nhập cố định”, về lý thuyết có thể đáng tin cậy và ít rủi ro hơn là đầu tư vào cổ phiếu. Ví dụ như nếu bạn có một trái phiếu lãi suất cố định ở mức 5% với mệnh giá 10.000 đô la trong 3 năm, bạn sẽ nhận được 500 đô la tiền lãi hàng năm với tư cách là trái chủ và được hoàn trả đủ 10.000 đô la sau 3 năm.
Đầu tư trái phiếu như thế nào?
Đầu tư trái phiếu hiểu cơ bản là thực hiện một giao dịch cho vay với người đầu tư trái phiếu là người cho vay và người phát hành trái phiếu (Chính phủ, doanh nghiệp, ngân hàng hay tổ chức tài chính) là người đi vay. Nhà phát hành có nghĩa vụ phải thanh toán cho trái chủ theo các cam kết nợ được xác định trong hợp đồng vay.
Khi đầu tư trái phiếu, nhà đầu tư cần phân loại được các loại trái phiếu cơ bản dựa trên 3 tiêu chí như sau:
Dựa vào chủ thể phát hành
- Trái phiếu Chính phủ.
- Trái phiếu doanh nghiệp.
- Trái phiếu ngân hàng và các tổ chức tài chính.
Dựa vào hình thức trái phiếu
- Trái phiếu vô danh: không ghi tên của người mua và trong sổ sách của người phát hành. Trái chủ là người được hưởng quyền lợi.
- Trái phiếu ghi danh: có ghi tên của người mua và trong sổ sách của người phát hành.
Dựa vào lợi tức trái phiếu
- Trái phiếu có lãi suất cố định: các nhà đầu tư trái phiếu nhận được lợi tức xác định theo tỷ lệ phần trăm (%) cố định tính theo mệnh giá.
- Trái phiếu có lãi suất biến đổi (lãi suất thả nổi): các nhà đầu tư trái phiếu nhận được lợi tức trả trong các kỳ khác nhau; lợi tức được tính theo mức lãi suất biến đổi theo lãi suất tham chiếu.
- Trái phiếu có lãi suất bằng không: các nhà đầu tư trái phiếu không nhận được lãi, nhưng được mua với giá thấp hơn mệnh giá (mua chiết khấu) và được hoàn trả bằng mệnh giá khi đến thời gian đáo hạn.
Trước khi lựa chọn mua trái phiếu, nhà đầu tư cần cân nhắc thật kỹ các yếu tố như chu kỳ của thị trường chứng khoán, rủi ro doanh nghiệp, cân đối lãi suất rủi ro (DN có độ rủi ro càng cao, lãi suất trái phiếu phát hành càng cao), và thời hạn trái phiếu (thời hạn càng dài, lãi suất càng cao).
Một cách đầu tư trái phiếu đơn giản hơn đó là đầu tư trái phiếu thông qua các quỹ đầu tư trái phiếu. Một số quỹ đầu tư trái phiếu như quỹ đầu tư trái phiếu Techcombank đầu tư vào các trái phiếu doanh nghiệp hàng đầu thị trường qua một quy trình thẩm định chặt chẽ để đảm bảo trái phiếu được lựa chọn là an toàn và hiệu quả nhất. Phương án này đặc biệt phù hợp với những nhà đầu tư không có nhiều kiến thức đầu tư và thời gian nghiên cứu thị trường.
Đọc thêm: Những lợi ích của quỹ đầu tư trái phiếu Techcombank
Đầu tư trái phiếu như thế nào: Ưu và nhược điểm của đầu tư trái phiếu
Ưu điểm
Ngược lại với cổ phiếu, trái phiếu thường có rủi ro thấp hơn do nhà đầu tư có lãi suất cố định cho khoản vay của họ. Dù làm ăn thua lỗ, công ty vẫn phải trả đủ tiền lãi, không cắt giảm hoặc bỏ như cổ phiếu. Nếu công ty ngừng hoạt động, thanh lý tài sản, trái chủ được trả tiền trước người có cổ phần ưu đãi và cổ phần thông thường. Tuy nhiên, nếu có lợi nhuận cao, công ty có thể chia thêm cổ tức cho người có cổ phần, thì trái chủ vẫn chỉ được hưởng ở mức đã định. Trái phiếu có thể được chuyển nhượng thông qua sàn giao dịch, sang tay, hoặc bán lại cho công ty.
Hạn chế
Bên cạnh lợi thế, có rất nhiều rủi ro mà doanh nghiệp và nhà đầu tư sẽ gặp phải khi đầu tư vào trái phiếu ví dụ như lãi suất tăng, rủi ro bị hoàn trả trước hạn hoặc tình trạng phá sản sẽ gây tổn thất một phần hoặc toàn bộ tiền đầu tư. Ngoài ra, giá trái phiếu công ty bị biến động khá mạnh trên thị trường, khi lãi suất thị trường lên cao hơn lãi suất trái phiếu hoặc khi khi thị trường tài chính mất cân bằng thì giá trái phiếu sẽ hạ.
Nhìn chung, trái phiếu là một công cụ tuyệt vời để tạo ra thu nhập và đầu tư trái phiếu được coi là sự đầu tư an toàn, đặc biệt là khi so sánh với đầu tư cổ phiếu. Đầu tư trái phiếu có thể tạo ra một dòng thu nhập cho các nhà đầu tư, nhưng đôi khi cũng có thể đem đến những rủi ro nếu nhà đầu tư không đủ sáng suốt. Do đó, để đầu tư trái phiếu hiệu quả, nhà đầu tư cần nắm vững những kiến thức cơ bản về trái phiếu, tìm ra những nhân tố thị trường quen thuộc và có thể lường trước được những rủi ro có thể xảy đến với mình.