Cách vượt qua ‘cạm bẫy’ tâm lý sau những lần thua lỗ

Thua lỗ luôn là một phần của quá trình đầu tư hoặc giao dịch trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, đôi khi những tổn thất này có thể trở nên quá tải, đặc biệt là khi chúng vượt quá mức mà bạn đã lên kế hoạch.

Bất kỳ nhà đầu tư hoặc nhà giao dịch dày dạn kinh nghiệm nào cũng sẽ kể cho bạn những câu chuyện “kinh dị” về cuộc khủng hoảng tài chính đầu tiên của họ và cách họ sẵn sàng từ bỏ. Có thể nói rằng hầu hết các nhà đầu tư thành công đều trải qua thất bại tại một số thời điểm nhất định, thậm chí là thua lỗ thảm khốc. Tuy nhiên, họ đã có thể đối phó với chúng và giành lại thành công. Chúng tôi hy vọng rằng sau bài viết này bạn sẽ cảm thấy được trang bị vốn kinh nghiệm để có thể thực hiện điều tương tự.

Nhìn vào những nguyên nhân dẫn đến thua lỗ

Trước khi đi sâu vào cách đối phó với tổn thất, trước tiên chúng ta hãy xem xét những lý do phổ biến nhất khiến việc thua lỗ này xảy ra. Chúng ta sẽ không thảo luận về những khoản lỗ theo kế hoạch, chẳng hạn như những khoản lỗ thường nằm trong chiến lược đầu tư dài hạn, mà là những khoản lỗ xảy ra bất ngờ và đáng kể.

Mọi người đều mắc sai lầm, và khi nói đến thị trường tài chính có rất nhiều điểm dễ gây sai sót. Dưới đây là một số lỗi phổ biến:

1. Không có kế hoạch giao dịch hoặc đầu tư – Nghe có vẻ cơ bản nhưng nhiều nhà giao dịch và nhà đầu tư cố gắng “chơi bằng tai” và không có kế hoạch tài chính cụ thể khi bắt đầu thực hiện giao dịch. Đây là một sai lầm phổ biến nhưng rất quan trọng. Trước khi đầu tư một xu, hãy đảm bảo rằng chiến lược của bạn đã được thiết lập và mục tiêu của bạn  đã  rõ ràng.
2. Giao dịch bằng cảm xúc – Để cảm xúc chi phối quyết định giao dịch của bản thân cũng đồng nghĩa với việc bạn đang “đánh bạc”. Những gì bạn “cảm thấy” về một giao dịch nhất định thường không liên quan đến những gì nó sẽ diễn ra. Hãy tính toán, phân tích, đưa ra chiến lược của bạn và kiên trì thực hiện nó.
   
3. Chỉ nhìn vào hiệu suất – Lợi suất phần trăm lớn là rất tốt, tuy nhiên chúng không phải là điều duy nhất để tập trung. Theo đuổi một tài sản hoặc loại tài sản nhất định mà gần đây đã cho thấy hiệu suất cao nhất không phải là điều gì đó nên nằm trong danh sách cân nhắc của bạn. Hiệu suất trong quá khứ không bao giờ là một chỉ báo về kết quả trong tương lai và khi bạn sử dụng nó để phân tích, điều quan trọng là phải xem xét phạm vi lớn hơn, thay vì chỉ hiệu suất gần đây.
   
4. Sử dụng quá nhiều đòn bẩy – Các nhà giao dịch thường sử dụng đòn bẩy như một phương tiện để tiếp cận nhiều hơn. Mặc dù đây là một công cụ mạnh mẽ, nhưng nó cũng có thể là dấu hiệu báo trước sự sa sút của bạn, vì tổn thất cũng sẽ được tính bằng đòn bẩy.
   

Ảnh hưởng tinh thần từ việc thua lỗ

Cảm giác đau buồn khi bị thua lỗ là điều hoàn toàn bình thường. Đừng xấu hổ và đừng trốn chạy cảm giác đó, hãy chấp nhận nó và chịu trách nhiệm. Ngay cả khi mất mát của bạn xảy ra do nhầm lẫn, điều gì đó bất ngờ xảy ra hoặc bạn coi đó là lỗi của người khác – thì đó vẫn là tổn thất của bạn. Hãy sở hữu nó, chấp nhận nó và nhìn về phía trước. Đừng chạy trốn khỏi nó, nhưng cũng đừng chăm chăm vào nó.

Làm thế nào để sống sót và phục hồi tinh thần sau khi thua lỗ?

Nếu bạn đang đọc bài viết này, rất có thể bạn hoặc một người nào đó bạn biết đã bị tổn thất tài chính. Có nhiều cách để chọn cho mình và đối phó với một việc như vậy xảy ra. Dưới đây là một số bước được đề xuất:

1. Hãy nghỉ ngơi – Bạn nên thử và lấy lại tất cả những gì đã mất bằng cách tìm một cơ hội mới. Tuy nhiên, hầu hết các chuyên gia sẽ nói với bạn rằng tốt hơn là bạn nên lùi lại một bước. Bạn chỉ nên tập trung và quay trở lại giao dịch khi bạn cảm thấy mình đã vượt qua mất mát về mặt cảm xúc và bạn có vốn để mạo hiểm. Dù khó chịu đến mấy, bạn sẽ cần phải vượt qua cái giá phải trả về mặt tinh thần khi mất mát tài chính. Đừng đánh bại bản thân và đừng “chìm đắm” vào cảm xúc của bạn. Chấp nhận mất mát của bạn và biết rằng việc đổ lỗi cho bản thân (hoặc người khác) sẽ không thay đổi tình hình.
2. Lập kế hoạch – Có kế hoạch khi giao dịch hoặc đầu tư là điều tối quan trọng để thành công. Thực hiện nghiên cứu của bạn, tìm chiến lược, phân bổ tài sản và phương pháp tiếp cận quản lý rủi ro phù hợp, và quan trọng nhất: Học hỏi từ những sai lầm trong quá khứ của bạn và kết hợp các bài học kinh nghiệm vào kế hoạch mới của bạn.
3. Tìm cảm hứng – Đọc về những thất bại và thành công của người khác. Tìm một câu chuyện bắt đầu giống như câu chuyện của bạn nhưng với sự chuẩn bị và lập kế hoạch tài chính cá nhân cẩn thận, bạn sẽ có một kết thúc có hậu. Đừng để bị cám dỗ bởi những cái kết của câu chuyện cổ tích – hãy mô phỏng thành công của bạn trên một câu chuyện về sự nghiên cứu, thận trọng và hành động có tính toán.
4. Tập trung vào bản thân – Nếu bạn cảm thấy như thể bạn đã bỏ bê bản thân hoặc từ bỏ sở thích của mình, hãy tập trung vào đó một thời gian. Sắp xếp cuộc sống của mình và cố gắng tạo ra một bối cảnh dễ chịu để bạn quay trở lại thế giới tài chính.

Xây dựng lại bản thân và danh mục đầu tư của bạn

Việc lấy lại các khoản tiền đã mất thường sẽ mất nhiều thời gian hơn là việc bạn thua lỗ. Tuy nhiên, đây cũng là một lợi thế, vì một kế hoạch dài hạn có thể giúp bạn có quan điểm và điều chỉnh chiến lược của mình. Dưới đây là một số lời khuyên của một số nhà đầu tư chuyên nghiệp:

1. Giải tỏa cảm xúc: Như đã đề cập ở trên, bước đầu tiên để phục hồi là loại bỏ hành lý cảm xúc tiêu cực của bạn. Khả năng phục hồi và thành công về tài chính trong tương lai dựa vào việc bạn có cách tiếp cận có tính toán và thông minh. Do đó, nếu bạn cảm thấy như thể mình vẫn còn “bế tắc” do phản ứng cảm xúc trước sự mất mát của mình, trước tiên hãy tập trung vào việc lấy lại sự bình tĩnh và sáng suốt.
2. Bình tĩnh và chờ đợi cơ hội: Hãy nhớ rằng bình tĩnh và ổn định sẽ chiến thắng cuộc đua này. Đừng cố gắng bù đắp tất cả các khoản lỗ của bạn cùng một lúc. Sẽ mất thời gian và có lẽ là một số lượng lớn các giao dịch. Hãy thư giãn và tìm hiểu các cơ hội thị trường hiện tại và tương lai. Tham khảo các nguồn tin đáng tin cậy và các chuyên gia tài chính có kinh nghiệm, chứ không phải là các “chuyên gia” làm giàu nhanh chóng.
3. Giữ kỷ luật: Một khi bạn tìm ra chiến lược phù hợp cho mình, chiến lược có tính đến mức độ tham gia mong muốn của bạn và áp dụng các phương pháp quản lý rủi ro, hãy kiên trì với nó. Bạn có thể tinh chỉnh trong quá trình thực hiện, nhưng hãy nhớ giữ đúng kế hoạch của bạn. Đồng thời, đừng sợ nếu bạn nhìn thấy màu đỏ. Kế hoạch của bạn nên xem xét các bước lùi và các khoản lỗ nhỏ.

Học hỏi từ những sai lầm của bạn: Hãy nhớ những gì đã dẫn đến mất mát của bạn và cố gắng đề phòng nó cho các lần kế tiếp. Khi bạn đã hiểu rõ bản thân hơn và có thể coi thua lỗ đầu tiên của mình như một bài học, bạn có thể cải thiện với tư cách là một nhà kinh doanh, nhà đầu tư và nhà hoạch định tài chính, đồng thời hướng tới sự phục hồi hiện tại và thành công tài chính trong tương lai.

Investing.vn