Margin, đòn bẩy, ký quỹ là những thuật ngữ không quá xa lạ với nhiều nhà đầu tư chứng khoán. Nhưng phần lớn các nhà đầu tư ấy thường không hoặc ít sử dụng vì tính rủi ro của nó. Bài viết dưới đây sẽ giúp những nhà đầu tư mới tham gia thị trường hiểu được Margin là gì, và có nên sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán hay không?

Margin là gì?

Margin (giao dịch ký quỹ) là thuật ngữ trong đầu tư chứng khoán, khi nhà đầu tư có thể vay từ các công ty chứng khoán hoặc các broker để có thể mua một lượng chứng khoán lớn hơn so với giá trị tài sản của nhà đầu tư.

Giao dịch ký quỹ là một dạng đòn bẩy tài chính giúp nhà đầu tư có được lợi nhuận cao hơn với số vốn ít hơn, nhưng điều này cũng đi kèm với việc rủi ro cao hơn. 

Ví dụ về sử dụng Margin:

Giả sử bạn có 1000 USD và bạn đầu tư vào chứng khoán của một công ty X có giá niêm yết là 1 USD, nhưng bạn lại muốn mua thêm 1000 cổ phiếu nữa bạn phải vạy từ công ty chứng khoán và thế chấp bằng chính cổ phiếu nhà đầu tư đã mua. 

Trường hợp giả sử giá tăng 10% và nếu bạn không sử dụng margin thì bạn chỉ có lợi nhuận 100 USD. Trường hợp nếu bạn có sử dụng margin như trên thì lợi nhuận hiện tại là 200 USD tức là so với vốn gốc bạn đã lời khoảng 20%.

Đấy là trường hợp khi giá đi theo ý mình, còn nếu giá đi ngược hướng thì sao, với việc bạn giao dịch ký quỹ thì bạn đã lỗ 20% rồi đấy, rủi ro sẽ tăng theo tỷ lệ đòn bẩy

Chú ý là giao dịch ký quỹ cũng đi kèm với mức lãi suất nhất định tùy theo các công ty chứng khoán, nên bận cũng cần cân nhắc việc vay margin quá nhiều có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận thực của bạn

Các khái niệm liên quan đến Margin 

Tỷ lệ Margin 

Tỷ lệ ký quỹ margin = Tài sản ròng/Giá trị danh mục

Trong đó: Tài sản ròng là giá trị tài sản thực có của khách hàng 

Giá trị danh mục là tổng tài sản bao gồm cổ phiếu trước và sau khi vay margin, tiền lãi..

Chú ý là giá cổ phiếu luôn giao động hàng ngày dẫn đến tài sản ròng và giá trị danh mục cũng thay đổi theo làm cho Tỷ lệ ký quỹ cũng thay đổi theo. Tỷ lệ ký quỹ càng margin càng nhỏ thì càng rủi ro. 

Tỷ lệ cho vay

Tỷ lệ cho vay=100%- Tỷ lệ ký quỹ Margin

Những công ty có thanh khoản tốt thường có tỷ lệ cho vay cao

Tỷ lệ ký quỹ duy trì

Tỷ lệ ký quỹ duy trì là tài sản thực mà công ty chứng khoán buộc nhà đầu tư duy trì trên tài khoản ký quỹ theo quy định của công ty chứng khoán. 

Công thức:

Tỉ lệ ký quỹ duy trì = (Tổng giá trị của tất cả khoản chứng khoán tính theo giá thị trường – tổng giá trị các khoản vay)/ Tổng giá trị tất cả chứng khoán tính theo giá thị trường.

Margin call là gì?

Margin Call (cuộc gọi ký quỹ) là một yêu cầu nộp tiền thêm vào tài khoản khi tỷ lệ ký quỹ của khách hàng thấp hơn tỷ lệ ký quỹ duy trì.

Khi chạm ngưỡng Margin call thì CTCK sẽ gửi tin nhắn hoặc thông báo trực tiếp đến bạn để bạn bổ sung ký quỹ. Nếu trong 3 ngày mà bạn không thực hiện bổ sung thì CTCK có quyền bán cổ phiếu để thu hồi nợ.

Force sell là gì?

Đây là một ngưỡng cảnh báo cuối cùng của công ty chứng khoán khi mà tỷ lệ ký quỹ Margin giảm mạnh đến ngưỡng 30%( đây là ngưỡng thông thường, mỗi công ty chứng khoán sẽ có các quy định khác nhau). Tại ngưỡng này nếu nhà đầu tư không bổ sung tiền thì CTCK sẽ thu hồi ngay lập tức nợ, tức là bán chứng khoán của bạn đi.

Có nên sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán

Việc sử dụng Margin có thể đem lại mức lợi nhuận tuyệt vời nếu quyết định mua bán đầu tư của bạn là chính xác. Tùy thuộc vào mức độ ưa thích rủi ro của mỗi người mà có người thích sử dụng và có người không thích sử dụng.

Theo khảo sát của một số công ty chứng khoán thì hơn 90% nhà đầu tư giao dịch theo Margin đều chịu thua lỗ và có nhiều nguyên nhân không nên sử dụng Margin, dưới đây bài viết xin được đề cập đến 3 điều quan trọng nhất như sau:

Thứ nhất là khi bạn là người mới và không có nhiều kinh nghiệm, việc sử dụng Margin sẽ rất dễ dàng làm bạn cháy tài khoản, chỉ khi nào bạn tích lũy kinh nghiệm và biết cách quản trị cảm xúc thì mới nên tham gia

Thứ hai là lãi vay từ các công ty chứng khoán có thể làm bạn áp lực và ra quyết định sai lầm 

Thứ ba là rủi ro từ sự thay đổi chính sách của công ty chứng khoán. Khi thị trường biến động mạnh thì CTCK thường hạ tỷ lệ Margin, thậm chí là cắt luôn Margin của một số mã. 

Những lưu ý trong việc sử dụng Margin với nhà đầu tư yêu thích việc giao dịch ký quỹ:

Thứ nhất là bạn chỉ nên sử dụng khi bạn có kiến thức và kinh nghiệm, không nên đầu tư dài hạn và các cổ phiếu có lợi nhuận quá thấp. Vì thời gian dài sẽ bòn rút tài khoản giao dịch của bạn bằng lãi suất của CTCK.

Thứ hai là bạn chỉ nên sử dụng Margin khi thị trường có xu hướng tăng rõ ràng để tăng xác suất thành công.

Thứ ba là bạn chỉ nên sử dụng Margin trong các giao dịch ngắn hạn và nên lựa chọn những cổ phiếu có thanh khoản tốt để dễ thoát hàng trong trường hợp xấu

Lời kết

Sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán cũng như con dao 2 lưỡi, nó có thể giúp kiếm được lợi nhuận lớn nhưng cũng có thể xóa sạch tài sản của bạn. Vì thế mà việc sử dụng margin vô cùng rủi ro và không nhiều nhà đầu tư chuyên nghiệp sử dụng. Phần lớn người dùng Margin của các CTCK đều thua lỗ do sử dụng tỷ lệ đòn bẩy cao. Do đó mà nhà đầu tư cần cân nhắc có nên sử dụng margin để tối đa hóa lợi nhuận của mình.

Để giúp những nhà đầu tư mới tham gia thị trường có kiến thức cơ bản và chiến lược giao dịch phù hợp, Investing.vn có tổ chức các khóa học miễn phí về đầu tư mà bạn có thể tham khảo dưới đường link dưới đây. 

Investing.vn