Các yếu tố kinh tế ảnh hưởng đến giá cổ phiếu

Giá cổ phiếu tăng hay giảm phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố từ tình hình chung của nền kinh tế, quy luật cung cầu cho tới đặc thù của mỗi công ty. Do đó, khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần tìm hiểu và phân tích tác động của các yếu tố tới cổ phiếu mình đang quan tâm để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp và tối ưu nhất. Bài học này sẽ cung cấp một số yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến giá cổ phiếu mà nhà đầu tư cần biết.

Tình hình của nền kinh tế

Giá cổ phiếu tăng hay giảm chịu sự chi phối rất lớn của nền kinh tế quốc dân và kinh tế thế giới.

Nền kinh tế tăng trưởng mạnh nhiều khả năng làm tăng các khoản đầu tư vào cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Ngoài ra, điều kiện kinh tế thuận lợi đem về cho các công ty thu nhập tốt, mức lợi nhuận cao hơn, từ đó làm cho cổ phiếu của họ hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư, vì họ có khả năng trả cổ tức nhiều hơn cho các cổ đông.

Ngược lại, khi một nền kinh tế bị thu hẹp và kém phát triển, các công ty phải vật lộn với cơ hội mở rộng hạn chế và điều kiện hoạt động đầy thách thức có thể dẫn đến việc giá cổ phiếu giảm và các nhà đầu tư sẽ rút khỏi các khoản đầu tư của họ trên thị trường chứng khoán đầy rủi ro. Lý giải cho việc giá cổ phiếu bị giảm trong thời kì suy thoái kinh tế đó là bởi các công ty thường làm ăn trì trệ và có xu hướng cắt giảm cổ tức – điều vốn được xem là điểm hấp dẫn các nhà đầu tư. Thêm vào đó, các nhà đầu tư cũng tránh đầu tư vào cổ phiếu hoàn toàn, thích đặt tiền của họ vào các công cụ đầu tư an toàn hơn như trái phiếu.

Quy luật cung – cầu của thị trường

Thị trường hàng hóa nói chung và cổ phiếu nói riêng đều vận hành theo quy luật cung – cầu. Nhiều người muốn mua một mặt hàng mà lại ít người muốn bán, cầu vượt cung nên khi đó giá sản phẩm sẽ được đẩy lên cao, và giá cổ phiếu cũng vậy.

Nhu cầu mua cổ phiếu tăng có thể do nhiều yếu tố trong đó phải kể đến sự phát triển chung của nền kinh tế. Khi nguồn lực tài chính tăng lên thì nhu cầu đầu tư sẽ lớn hơn so với nhu cầu tích lũy nhờ vậy mà giá cổ phiếu tăng cao. Các yếu tố khác nữa ảnh hưởng đến cầu cổ phiếu đó là lợi nhuận, doanh thu và triển vọng của doanh nghiệp. Những công ty có kết quả kinh doanh tốt sẽ thu hút các nhà đầu tư mua cổ phiếu của họ với kỳ vọng lợi nhuận cao. Ngược lại, cầu sẽ hạ khi công ty làm ăn thua lỗ hoặc điều kiện kinh tế khó khăn, thậm chí các nhà đầu tư đổ xô đi bán lại cổ phiếu của mình. Khi đó, cung cao hơn cầu khiến cho giá cổ phiếu giảm.

Ngoài ra lượng cung còn ảnh hưởng đến giá cổ phiếu do các làn sóng IPO ( phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu ), spinoff hoặc phát hành cổ phiếu mới của các doanh nghiệp. Các cuộc IOP sẽ hút vốn khá lớn của các nhà đầu tư và tạo nên việc giá cổ phiếu trên sàn có thể ổn định hoặc giảm trong vài tuần diễn ra IPO vì cung cổ phiếu tăng.

Bên cạnh đó, cha đẻ của phương pháp phân tích và lựa chọn cổ phiếu hiệu quả CAN SLIM – William J.Oneil nhận định rằng cổ phiếu của những công ty vốn hóa lớn, quy mô khổng lồ , không phải lúc nào cũng là sự lựa chọn đầu tư tốt nhất. Bởi lượng cầu của những công ty này khá lớn, chủ yếu là các nhà đầu tư tổ chức hoặc quỹ đầu tư lớn trong và ngoài nước trong khi nguồn cung lại ít nên giá thị trường bị đẩy lên cao, rất khó để sinh lợi nhuận lợn gấp đôi, gấp ba lần. Những cổ phiếu có số lượng lưu hành thấp trên thị trường, thường đến từ các công ty vốn hóa nhỏ, lại có tiềm năng tăng giá lớn hơn so với cổ phiếu có số lượng lưu hành lớn, đem về cho nhà đầu tư lợi nhuận khổng lồ.

Doanh thu của công ty

Doanh thu của công ty là yếu tố quan trong nhất ảnh hưởng đến giá cổ phiếu của công ty. Các nhà đầu tư chuyên nghiệp rất quan tâm đến kết quả kinh doanh của một công ty để định giá cổ phiếu. Một công ty làm ăn tốt, lợi nhuận sau thuế cao, mức tăng trưởng ổn định và trả cổ tức thường xuyên cho các cổ đông, thì giá cổ phiếu chắc chắn sẽ tăng bởi các nhà đầu tư sẽ tin tưởng để rót vốn vào công ty này với hi vọng kiếm được nhiều lợi nhuận. Ngược lại, nếu kết quả kinh doanh “ tụt dốc” thì giá cổ phiếu sẽ giảm do doanh nghiệp đó không dành được lòng tin từ nhà đầu tư.

Chính sách cổ tức

Chính sách cổ tức luôn là một vấn đề thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư khi đưa ra quyết định đầu tư, điều này ảnh hưởng không nhỏ tới giá cổ phiếu của một công ty. Trước khi chia cổ tức, công ty phát hành trước tiên phải công bố số tiền cổ tức và ngày trả cổ tức cho các cổ đông. Việc công bố cổ tức – khoản thu nhập định kì từ đầu tư cũng là cách “ kích cầu” khuyến khích các nhà đầu tư mua và giữ lại cổ phần của mình. Cổ tức cũng thể hiện kết quả kinh doanh của công ty bởi nó được phát hành từ lợi nhuận của công ty. Công ty càng ổn định về mặt tài chính thì cổ tức càng cao và nhà đầu tư càng nắm giữ nhiều cổ phiếu, họ càng được chia nhiều cổ tức.

Bên cạnh đó, nhiều người đầu tư vào một lượng lớn cổ phiếu tại một số thời điểm nhất định chỉ với mục đích thu tiền cổ tức. Một số nhà đầu tư mua cổ phiếu sát ngày chốt quyền và sau đó bán lại ngay. Đây được xem là một chiến thuật có thể mang lại lợi nhuận hấp dẫn cho các nhà đầu tư chuyên nghiệp.

Các tin tức tài chính, kinh tế, xã hội

Các tin tức tài chính, kinh tế, xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định giá chứng khoán. Cụ thể, một công ty với báo cáo tài chính tốt thể hiện tiềm năng phát triển tích cực. Điều này thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư, từ đó thúc đẩy giá cổ phiếu tăng lên khi họ tích cực mua vào.

Trái lại, những tin tức xấu của công ty bị lan truyền có thể gây hoang mang nhà đầu tư. Điều này khiến cho nhiều nhà đầu tư “yếu tâm lý” có thể vội vàng bán ra cổ phiếu của mình, dẫn đến sự sụt giảm trong giá cổ phiếu.

Các quyết định của chính phủ

Chính sách thuế của Nhà nước đối với thu nhập từ chứng khoán là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu. Nếu khoản thuế đánh vào thu nhập từ chứng khoán cao (hoặc tăng lên) sẽ làm cho số người đầu tư giảm xuống, từ đó làm cho giá chứng khoán giảm.

Tâm lý nhà đầu tư

Một yếu tố quan trọng nữa ảnh hưởng tới sự biến động giá cổ phiếu mà chúng ta không thể không nhắc tới đó là tâm lý của nhà đầu tư, niềm tin mà nhà đầu tư đặt vào tương lai của giá cổ phiếu, tiềm năng phát triển của Doanh nghiệp và lợi tức cổ phần. Cùng một loại chứng khoán, có nhà giao dịch sẽ cho rằng công ty này hoạt động trì trệ, có nguy cơ phá sản; giá cổ phiếu này không tốt cần bán đi tránh rủi ro. Tuy nhiên, những nhà giao dịch khác lại mua vào bởi họ tin vào tiềm năng tăng trưởng dài hạn của công ty đó. Ngoài ra, trên thị trường chứng khoán thường xuất hiện những thông tin gây nhiễu không chính xác, gây ảnh hưởng rất lớn đến tâm lý của nhà đầu tư. Điều này lý giải tại sao trên thị trường chứng khoán lúc nào cũng có người mua, người bán, từ đó tác động mạnh mẽ đến sự lên xuống của giá cổ phiếu.

Có thể thấy, giá cổ phiếu không tư nhiên tăng lên hay hạ xuống, mà do sự chi phối của các yếu tố chủ quan và khách quan trên thị trường. Các yếu tố này không riêng biệt mà tác động qua lại lẫn nhau, quyết định sự tăng giảm của giá cổ phiếu trong thị trường chứng khoán. Mỗi nhà đầu tư cần nghiên cứu và đánh giá sự ảnh hưởng của các yếu tố này tới những cổ phiếu mà mình đang quan tâm để có thể đưa ra quyết định mua bán chính xác và hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, việc nhận biết được các yếu tố tác động đến sự lên xuống của giá cổ phiếu cũng giúp các nhà đầu tư tỉnh táo hơn trước những biến động của thị trường, tránh tâm lý hoang mang trước những thông tin gây nhiễu trên thị trường.

Hi vọng bài học này sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức cần thiết về các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu để từ đó bạn có thể đưa ra những quyết định đầu tư chính xác và tối ưu nhất.

Investing.vn