Các tính giá trị hợp lý của cổ phiếu dựa vào dòng tiền chiết khấu

Dòng tiền chiết khấu là một trong những phương pháp được nhiều nhà đầu tư chuyên nghiệp sử dụng trong việc xác định giá trị hợp lý của một doanh nghiệp, cổ phiếu hoặc một dự án đầu tư bất kỳ. Vậy, dòng tiền chiết khấu là gì và cách tính dòng tiền chiết khấu ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

1. Dòng tiền chiết khấu (DCF) là gì?

Chiết khấu dòng tiền (Discounted Cash Flow) là một phương pháp định giá giúp các nhà đầu tư tìm ra giá trị hiện tại của công ty hoặc cổ phiếu dựa trên việc phân tích lượng tiền mà công ty đó có khả năng tạo ra trong tương lai.

Ví dụ nếu ai đó yêu cầu bạn lựa chọn giữa việc nhận 100USD vào ngày hôm nay và nhận đúng số tiền đó sau 1năm. Chắc bạn sẽ chọn cách thứ nhất vì bạn biết rằng bạn có thể đầu tư và kiếm được hơn 100 USD sau 1 năm. Điều đó có nghĩa là số tiền mà bạn sẽ có trong tương lai sẽ trị giá bằng 100 USD ngày hôm nay – hay nói cách khác giá trị chiết khấu dòng tiền là 100 USD. Tính toán cho toàn bộ số tiền mà bạn kì vọng công ty sẽ tạo ra trong tương lai, bạn sẽ biết được giá trị hiện tại của công ty là bao nhiêu.

2. Cách phân tích dòng tiền chiết khấu (DCF)

Phương pháp dòng tiền chiết khấu được sử dụng thường xuyên bởi các nhà đầu tư và phân tích chuyên nghiệp để xác định số tiền phải trả cho một doanh nghiệp, cho dù đó là cổ phiếu chứng khoán hoặc mua toàn bộ công ty.

Công thức tính dòng tiền chiết khấu (DCF) như sau:

Trong đó:

• DCF là tổng của tất cả các dòng tiền chiết khấu trong tương lai mà khoản đầu tư dự kiến ​​sẽ tạo ra. Đây là giá trị hợp lý mà chúng ta đang giải quyết.
• CF là tổng dòng tiền trong một năm nhất định. CF1 là dòng tiền năm đầu tiên, CF2 là dòng tiền năm thứ hai,…
• r là tỷ lệ chiết khấu ở dạng thập phân. Tỷ lệ chiết khấu về cơ bản là tỷ lệ lợi nhuận mục tiêu mà bạn muốn đầu tư.

Giả sử nếu một người cho bạn 1.500 đô la trong ba năm và hỏi bạn sẵn sàng trả bao nhiêu cho khoản tiền đó vào thời điểm hiện tại, con số của bạn sẽ là bao nhiêu?

Để trả lời câu hỏi đó, bạn cần tính được 1.500 đô la trong tương lai đó bằng bao nhiêu vào thời điểm hiện tại.

Ví dụ: nếu bạn có 1.000 đô la thời điểm hiện tại và lãi suất chiết khấu ở mức 14,5% mỗi năm, thì nó sẽ bằng khoảng 1.500 đô la trong ba năm tới:

Vì vậy, số tiền 1.500 đô la ba năm tới kể từ bây giờ có giá trị bao nhiêu vào thời điểm hiện tại tùy thuộc vào tỷ suất lợi nhuận gộp số tiền của bạn trong khoảng thời gian đó. Nếu bạn có tỷ suất lợi nhuận mục tiêu trong đầu, bạn có thể xác định chính xác mức tối đa số tiền bạn định trả vào thời điểm hiện tại để nhận được khoản lợi nhuận dự kiến trong 3 năm tới.

Đó là những gì công thức DCF làm; nó chuyển các dòng tiền trong tương lai mà bạn có thể sẽ nhận được từ khoản đầu tư thành giá trị hiện tại của chúng, dựa trên tỷ suất lợi nhuận gộp mà bạn có thể nhận được một cách hợp lý với số tiền của mình vào thời điểm hiện tại

Khi bạn mua cổ phiếu chứng khoán, hoặc thậm chí là mua toàn bộ doanh nghiệp, phân tích dòng tiền chiết khấu dự kiến ​​có thể giúp bạn quyết định khoản đầu tư nào đáng giá và dự án nào không.

Nếu bạn thấy rằng bạn có thể đầu một khoản với giá thấp hơn tổng dòng tiền chiết khấu, có thể đó là một khoản đầu tư bị định giá thấp (và vì vậy rất tiềm năng để đầu tư). Mặt khác, nếu giá cao hơn tổng dòng tiền chiết khấu mà nó dự kiến ​​sẽ tạo ra, thì đó là một dấu hiệu cho thấy nó có thể được định giá quá cao.

3. Cách xác định giá trị hợp lý của một doanh nghiệp

Giả sử bạn có ý định mua cổ phiếu của một công ty. Công ty này đã hoạt động qua nhiều thập kỷ và vẫn đang phát triển mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng khoảng 3% mỗi năm. Mỗi năm dòng tiền tự do của công ty là 100.000 đô. Vậy, bạn nên trả bao nhiêu nếu muốn mua lại toàn bộ doanh nghiệp đó?

Năm nay, doanh nghiệp sẽ tạo ra 100.000 đô la dòng tiền tự do. Với mức tăng trưởng 3%, năm tới công ty sẽ đưa cho bạn 103.000 đô la. Năm sau đó, dòng tiền tự do sẽ tăng lên $ 106.090. Và tiếp tục, giả ước tính tăng trưởng của bạn là chính xác.

Với tỷ suất lợi nhuận gộp mục tiêu của bạn là 15% mỗi năm, dòng tiền chiết khấu của công ty hiện tại sẽ là:

“DFC” trong công thức chính là đáp án chúng ta cần tìm. Đó là tổng của tất cả các dòng tiền chiết khấu trong tương lai và là số tiền tối đa bạn nên trả cho doanh nghiệp vào thời điểm hiện tại nếu bạn muốn nhận được mức lợi nhuận hàng năm 15% hoặc cao hơn trong một thời gian dài. Trong đó:

• Các tử số chính là dòng tiền dự kiến ​​hàng năm, trong trường hợp này năm đầu là 100.000 đô la và sau đó tăng 3% mỗi năm mãi mãi về sau.
• Mẫu số chuyển đổi các dòng tiền hàng năm thành giá trị hiện tại của chúng, vì chúng ta chia dòng tiền hàng năm đó cho tỷ suất lợi nhuận gộp 15%.

Dưới đây là bảng tính dòng tiền trong năm đầu tiên, cho thấy ngay cả khi dòng tiền dự kiến ​​thực tế sẽ tiếp tục tăng nhưng dòng tiền chiết khấu sẽ co lại theo thời gian, vì tỷ lệ chiết khấu cao hơn tốc độ tăng trưởng:

Bạn có thể sử dụng Excel hoặc bất kỳ chương trình bảng tính nào khác để tính toán mô hình đó. Đây là biểu đồ của 25 năm đầu tiên:

• Các đường màu xanh đậm thể hiện dòng tiền thực tế mà bạn sẽ nhận được mỗi năm trong 25 năm tiếp theo, giả sử doanh nghiệp tăng trưởng như mong đợi ở mức 3% mỗi năm.
• Các đường màu xanh nhạt thể hiện mức giảm giá của các dòng tiền đó.

Ví dụ, vào năm thứ 5, bạn sẽ nhận được 112,551 đô la tiền mặt thực tế, nhưng số tiền đó chỉ có giá trị 55,958 đô la cho bạn vào thời điểm hiện tại. (Bởi vì nếu bạn có 55,958 đô la vào thời điểm hiện tại và bạn có thể tăng 15% mỗi năm trong 5 năm liên tiếp, thì bạn, số tiền sẽ là 112,551 đô la sau 5 năm đó.)

Bởi vì tỷ lệ chiết khấu (15%) mà chúng ta đang áp dụng cao hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng của dòng tiền (3%), các dòng tiền tương lai sẽ co lại và co lại mỗi năm.

Do đó, mặc dù tổng của tất cả các dòng tiền trong tương lai (dòng màu xanh đậm) có khả năng tăng vô hạn, tổng của tất cả các dòng tiền chiết khấu (dòng màu xanh nhạt) chỉ là $ 837,286, ngay cả khi doanh nghiệp tồn tại mãi mãi.

Đó là câu trả lời chính cho câu hỏi ban đầu; $837,286 là mức tối đa bạn nên trả nếu mua cổ phần của công ty này, giả sử bạn muốn đạt được 15% lợi nhuận hàng năm và giả sử ước tính tăng trưởng của bạn là chính xác.

Và tổng số tiền trong 25 năm đầu tiên của dòng tiền chiết khấu cho ví dụ này là $784,286.

4. Cách tính giá trị hợp lý của một cổ phiếu

Một trong những ứng dụng phổ biến nhất của dòng tiền chiết khấu là để phân tích chứng khoán. Các nhà phân tích Phố Wall đi nghiên cứu sâu vào giá trị sổ sách của các công ty, cố gắng xác định dòng tiền trong tương lai là gì và do đó, cổ phiếu có giá trị bao nhiêu vào thời điểm hiện tại.

Sau khi xác định giá trị hợp lý của một doanh nghiệp, bạn chỉ cần thêm một bước chia dòng tiền chiết khấu cho số lượng cổ phiếu hiện có để xác định giá trị hợp lý trên mỗi cổ phiếu.

Giả sử, doanh nghiệp trong ví dụ trên phát hành 20,000 cổ phiếu. Giá trị hợp lý trên mỗi cổ phiếu sẽ là $837,286: 20,000 = $41.8643/cổ phiếu.

Và $41.8643 chính là giá trị hợp lý các nhà đầu tư có thể mua ở thời điểm hiện tại.

Kết luận

Có thể nói, việc ứng dụng DCF mang lại nhiều tiện ích, tuy nhiên nó cũng có những sai sót nhất định. DCF chỉ đơn thuần là một công cụ tính toán, vì vậy không thể tránh được những sai lệch. Một sự thay đổi nhỏ trong yếu tố đầu vào có thể dẫn tới thay đổi lớn về trị giá của một công ty. Người ta thường cố gắng điều chỉnh dòng tiền đạt được một hạn mức nhất định.

Với tư cách là một nhà đầu tư, bạn sẽ rất có lợi nếu sử dụng thành thạo phân tích DCF. Đối với những nhà đầu tư mới gia nhập sân chơi đây là công cụ để kiểm tra lại mức giá trên các bản báo cáo của người môi giới chứng khoán. Các phân tích DCF yêu cầu phải tính đến các nhân tố ảnh hưởng đến công ty như tốc độ tăng doanh thu trong tương lai, lợi nhuận biên…Ngoài ra cũng cần tính toán tỉ lệ chiết khấu, nhân tố phụ thuộc nhiều vào tỉ lệ lãi suất phi rủi ro, chi phí huy động vốn, và các rủi ro đối với cổ phiếu của công ty. Tất cả các nhân tố này sẽ cho bạn những nhận định đúng đắn về các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị cổ phiếu, và điều đó có nghĩa là bạn có thể tin tưởng răng mình đã trả đúng giá cho mỗi cổ phiếu mua về. Chúc các bạn thành công!

Investing.vn