Áp dụng chiến lược trung bình hóa chi phí đầu tư trong đầu tư chứng khoán sao cho hiệu quả?

Mua rẻ bán đắt có lẽ là châm ngôn nổi tiếng nhất trên thị trường chứng khoán mà các nhà đầu tư luôn cố gắng để theo đuổi. Nhưng rất hiếm người làm được việc này bởi bắt đáy cổ phiếu không phải chuyện dễ dàng và bạn không thể biết rõ liệu giá cổ phiếu liệu có giảm sâu hơn nữa không. Chính vì thế, lời khuyên Warren Buffett dành cho các nhà đầu tư đó là tuân theo chiến lược trung bình hóa chi phí đầu tư để có thể kiếm lợi nhuận bền vững và ổn định.

1. Thế nào là chiến lược trung bình hóa chi phí đầu tư?

Trung bình hóa chi phí đầu tư (Dollar-Cost Averaging) là chiến thuật đầu tư một lượng tiền cố định vào một chứng khoán riêng lẻ dựa trên một kế hoạch thường xuyên trong một thời gian dài, bất chấp giá của chứng khoán như thế nào.

Khi thị trường sụt giảm, với một khoản tiền nhất định, bạn sẽ mua được nhiều cổ phiếu với giá thấp. Khi thị trường đi lên, cũng với số tiền đó bạn sẽ mua thêm, nhưng lần này mua được ít chứng khoán hơn do giá cao hơn.

Chiến thuật này giống như là một “kế hoạch đầu tư ổn định”. Cuối cùng, chi phí trung bình tính trên một mã chứng khoán đầu tư sẽ trở nên nhỏ hơn.

Do đó, trung bình hóa chi phí đầu tư được xem là một chiến thuật đầu tư đơn giản, hữu ích, chi phí đầu tư thấp, giúp giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ có vốn đầu tư hạn chế cũng như hạn chế nguy cơ thua lỗ khi đầu tư một số tiền lớn vào một chứng khoán riêng lẻ tại thời điểm bất lợi.

Ví dụ: Bạn có $10,000 để đầu tư. Thay vì đầu tư toàn bộ số tiền vào một cổ phiếu cùng 1 lúc, với chiến lược trung bình hóa chi phí đầu tư, bạn sẽ dàn trải trong nhiều tháng. Mỗi tháng bạn đầu tư $2,000 và kéo dài trong 05 tháng tiếp theo, “làm bình quân” giá trong 05 tháng. Vậy, có tháng bạn sẽ mua được nhiều cổ phiếu do giá thấp. Nhưng có tháng bạn sẽ mua được ít cổ phiếu hơn do giá tăng cao.

2. Ưu điểm của bình quân giá theo thời gian

• Trung bình hóa chi phí đầu tư có thể là một trong những phương pháp đầu tư tốt nhất khi thị trường biến động hoặc khó dự đoán.
• Trung bình hóa chi phí đầu tư góp phần loại bỏ yếu tố tâm lý ra khỏi quyết định đầu tư. Bất kể giá cổ phiếu tăng giảm thế nào giữa những ngày qua, nhà đầu tư biết chính xác lúc nào cần nhấn nút “mua” và sẽ bỏ ra bao nhiêu tiền.
• Bình quân giá theo thời gian loại trừ khả năng mua đắt bán rẻ, hạn chế rủi ro khi mua đỉnh, bán đáy. Giả sử bạn all-in cổ phiếu ngân hàng vào năm 2006 trước khi ngành tài chính kéo thị trường sụp đổ trong cuộc khủng hoảng 2008. Ngược lại, bạn mua cổ phiếu ngân hàng đều đặn theo từng khoản thời gian ấn định trước, bạn sẽ mua được phần lớn cổ phiếu với giá rẻ hơn sau khi thị trường lao dốc.
• Không phải ai cũng có sẵn tiền để đầu tư. Không nhiều người có sẵn 10.000 USD để rót hết vào cổ phiếu một lúc, do vậy bình quân giá theo thời gian giúp nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể theo đuổi kế hoạch đặt ra.

3. Nhược điểm của bình quân giá theo thời gian

Không có chiến lược đầu tư nào là hoàn hảo và trung bình hóa chi phí đầu tư cũng không phải ngoại lệ. Đây là hai lý do quan trọng vì sao bình quân giá theo thời gian có thể không phải là chiến lược đầu tư tốt nhất:

Cổ phiếu có xu hướng tăng giá trong lâu dài. Dù giá có thể biến động mạnh, xu hướng chung là cổ phiếu tăng giá theo thời gian. Điều này có nghĩa là nếu chia nhỏ tiền để mua cổ phiếu trong nhiều lần, có khả năng bạn sẽ không đạt được lợi nhuận lớn như khi bỏ ra tất cả tiền một lúc.

Nếu bạn muốn mua cổ phiếu trả cổ tức, bình quân chi phí đầu tư có thể làm giảm thu nhập của bạn từ việc chi trả cổ tức. Ví dụ: bạn muốn đầu tư 10.000 USD vào một cổ phiếu trả cổ tức 4%/năm (tức 1%/quý) và ấn định mỗi quý chỉ bỏ ra 1.000 USD. Trong quý đầu tiên, bạn chỉ nhận được cổ tức trên 10% số tiền muốn đầu tư. Điều này có nghĩa là bạn sẽ chỉ được chia 10 USD cổ tức (1%*1.000 USD), thấp hơn nhiều con số 100 USD nếu bạn bỏ tất 10.000 USD mua cổ phiếu một lúc.

Khi tham gia thị trường chứng khoán, bạn có thể may mắn vài lần để có thể “mua đáy” nhưng trong đa số trường hợp bạn sẽ không thể làm điều đó. Cũng giống như bất kì chiến lược nào khác, chiến lược trung bình hóa chi phí đầu tư cũng có những nhược điểm nhất định, nhưng nhìn chung nó sẽ giúp bạn đảm bảo lợi nhuận an toàn và ổn định hơn, đặc biệt trong thời điểm thị trường biến động.

Investing.vn